RI&E achtergronden en feiten (Risico Inventarisatie & Evaluatie)

Wat levert een RI&E op?

Het doel van een RI&E (Risico Inventarisatie & Evaluatie) is het bevorderen van veiligheid en gezondheid (V&G).

Dit levert tevreden medewerkers op, draagt bij aan de continuïteit van de organisatie en beperkt de kans op aansprakelijkheid of een boete van de inspectie SZW als gevolg van het niet nakomen van de wettelijke verplichtingen. Uit onderzoek blijkt dat iedere geïnvesteerde euro in veiligheid en gezondheid het dubbele oplevert (Bron: RI&E Steunpunt).

Het RI&E Steunpunt heeft een leuke video gemaakt waarbij de nut en noodzaak van een RI&E wordt behandeld. Klik op de volgende link om de video te bekijken.

Wat zijn de wettelijke kaders van een RI&E?

We starten uiteraard met het artikel 658 boek 7 uit het Burgerlijk Wetboek. Dit zogenaamde kapstokartikel gaat in op de zorgplicht van werkgevers om de veiligheid van werknemers te garanderen. 

Dezelfde generieke benadering tref je aan in artikel 611 boek 7 uit het Burgerlijk Wetboek; “de werkgever en de werknemer zijn verplicht zich als een goed werkgever en een goed werknemer te gedragen.” 

Het basisartikel uit de Arbowet is artikel 5 waarin de verplichting van de werkgever wordt beschreven ten aanzien van de risico inventarisatie en evaluatie. In dit artikel wordt er overigens weer indirect verwezen naar artikel 658 boek 7 (zorgplicht). 

Thuiswerken en RI&E!

Actueel (en naar aller waarschijnlijkheid blijvend actueel) is thuiswerken en de daarbij komende risico’s.

Om je ook hierin van de juiste informatie te voorzien tref je hieronder de artikelen aan die hier raakvlakken mee hebben:

In het Arbobesluit artikel 1.43 tot en met 1.53 zijn regels opgenomen voor ‘plaatsonafhankelijke arbeid’.

Thuiswerken valt hier ook onder. Bepalingen over de eisen van aan beeldschermarbeid zijn opgenomen in het Arbobesluit (artikelen 5.4 en 5.7 tot en met 5.12) en in de Arboregeling (artikelen 5.1 tot en met 5.3). 

Bron: Steunpunt RI&E

Ga ik de RI&E zelf doen of besteed ik hem uit?

Hier mag je zelf kiezen. In de basis is dit dan de taak van een preventiemedewerker, maar bijvoorbeeld een directeur van een bedrijf met 25 of minder medewerkers mag de RI&E ook zelf uitvoeren. Heeft jouw bedrijf meer dan 25 medewerkers dan ben je verplicht om iemand formeel aan te wijzen als preventiemedewerker.

Tip: betrek zoveel mogelijk je medewerkers bij in het uitvoeren van de RI&E. Zij kennen de risico's en hebben vaak ideeën over de manieren om deze te minimaliseren of weg te nemen. Dit geeft eveneens een boost aan de betrokkenheid van medewerkers bij het thema veiligheid & gezondheid.

Ook kun je bij 25 medewerkers of minder gebruik maken van een erkend RI&E instrument. In sommige gevallen is er zelfs sprake van toetsingsvrijstelling indien je een dergelijk instrument gebruikt.

Moet ik de RI&E altijd laten toetsen?

In de meeste gevallen schrijft de wet voor dat toetsing een plicht is. Dit kan door een gecertificeerde arbodienst of deskundige. Deze persoon toetst of alle risico's zijn geïnventariseerd, of de situatie binnen je bedrijf goed is weergegeven en of actuele normen en richtlijnen (juist) zijn toegepast.

Welke rol heeft de ondernemingsraad (OR)?

Na de toetsing dient het plan van aanpak te worden toegezonden aan de OR of de Personeelsvertegenwoordiging (PVT). Zij moeten met de RI&E en het plan van aanpak instemmen. Heb je geen OR of PVT dan hoeft dit uiteraard niet, waarbij het belangrijk is om te realiseren dat medewerkers altijd inzagerecht hebben (los van de kracht dat het actief betrekken van medewerkers bijdraagt aan veiligheids- & gezondheidsbewustzijn).

Uit welke stappen bestaat een RI&E?

Stap 1: inventarisatie.

In deze stap vindt er een inventarisatie van de risico’s plaats. Er wordt hierbij onderscheid gemaakt tussen verschillende onderwerpen. Voorbeelden zijn arbeidsmiddelen, brand&BHV, fysieke belasting gevaarlijke stoffen of werkplekinrichting.

Het arbo informatieblad 61 (AI 61) bestaat uit een standaard opzet met RI&E onderwerpen.

De inventarisatie bestaat een documentenstudie, interviews, een enquête en een rondgang.

Stap 2: evaluatie.

In deze fase wordt bepaald hoe groot het risico is. De risicolijst die is opgesteld in fase 1 wordt geanalyseerd en er wordt een volgorde in belangrijkheid gemaakt. Dit helpt met het stellen van prioriteiten en het opmaken van het plan van aanpak.

Hierbij is het volgende essentieel:

Hoe groot is de kans op het risico?

Hoe vaak wordt men blootgesteld aan het risico?

Hoeveel medewerkers lopen er gevaar?

Wat zijn de mogelijke gevolgen van het risico?

Welke risico’s zorgen voor schade aan medewerkers of (cruciale) onderdelen van het primaire proces?

RI&E-stappenplan-in-een-paar-stappen-een-duurzame-risico-inventarisatie-en-evaluatie

Risico-inventarisatie-en-evaluatie-wat-levert-het-op

Stap 3: plan van aanpak.

In beweging komen en de risico’s aanpakken, dat is één van de belangrijkste stappen die gezet moet worden om veiligheids- en gezondheidsrisico’s te beperken (zie ook stap 5).

Starten bij de oorzaak van risico’s is daarbij essentieel op het risico zo goed mogelijk en op een duurzame wijze te voorkomen of te beperken. Omschrijf concreet wat er moet worden gedaan, door wie en wanneer. Het actiepunt dient volledig te zijn en bijvoorbeeld te worden verduidelijkt met een foto of aanvullende instructie.

Stap 4: de RI&E wordt getoetst.

In veel situaties ben je verplicht om de RI&E te laten toetsen. Dit kan door de Arbo-dienst of een zelfstandig gecertificeerde deskundige. Bij de toetsing worden de geïnventariseerde risico’s vergeleken met de daadwerkelijke situatie binnen jouw bedrijf. Hierbij wordt beoordeeld of de meeste recente normen en richtlijnen zijn meegenomen in de risicobeoordeling.

Niet in alle situaties hoeft een RI&E te worden getoetst. Wij helpen je graag bij het vaststellen of een toetsingsvrijstelling op jouw situatie van toepassing is.

Tenslotte is het wenselijk (en wettelijke plicht om na de toetsing de RI&E en het plan van aanpak aan te bieden bij de Ondernemingsraad (OR) of de personeelsvertegenwoordiging (PVT). Zij dienen hiermee in te stemmen. Heb je geen OR of PVT, dan dien je de RI&E wel beschikbaar te stellen aan het personeel. Zij hebben zoals eerder aangegeven inzagerecht.

Stap 5: Doen!

De achilleshiel van iedere RI&E is de daadwerkelijke invulling van de actiepunten in het plan van aanpak. In bijna alle situaties worden er actiepunten gedelegeerd waarbij het bewaren van het overzicht een ware uitdaging is. Bij wie ligt welk actiepunt, wat is de status, maar ook discussies over verantwoordelijkheden of de verstrekte informatie zijn vertragende factoren.

Werk dus bij voorkeur met een digitaal systeem waarmee je in één dashboard het overzicht bewaard. Ieder betrokkenen (van actiehouder, actie-eindverantwoordelijke, management/directie en de OR) heeft precies inzichtelijk wat de status is van de RI&E en kan hieraan ook zijn bijdrage leveren.

Stap 6: de actualiteit van de RI&E.

“Yes, alle actiepunten zijn ingevuld, de validatie van de RI&E heeft plaats gevonden. We zijn klaar!”. Zeker, je hebt mooie stappen gezet in het beheersen van de risico’s waarmee de veiligheid en gezondheid van mensen wordt gediend.

Toch is het verstandig om zelf op regelmatige basis risico’s te inventariseren en te evalueren (zoals ook regelmatige beoordeling van risico’s ook wordt vastgelegd in de arbo-wet). Een nieuwe product of dienst, een nieuwe machine of installatie, een medewerker met een specifiek ziektebeeld. Voorbeelden van veranderingen die van invloed zijn op de risico’s en dus ook op een effectieve behandeling daarvan.

Het advies is dan ook in lijn met gekozen RI&E structuur de risico’s te blijven inventariseren.

Gebruik hiervoor bij voorkeur een eenvoudig en toegankelijk systeem zoals een app met keuzes uit verschillende risico’s de mogelijkheid om eenvoudig foto’s toe te voegen. De risicomelding komt binnen bij de arbo/preventiemedewerker die de beoordeling uitvoert en een maatregel neemt. Niet heel veel anders dan de RI&E, waarmee je ook nog eens invulling geeft aan de wettelijke plicht om een RI&E actueel te houden.

Een integrale aanpak of een deeloplossing.

We geloven in een integrale aanpak van V&G. Je bepaalt uiteraard zelf wat daarvoor nodig is:

Een volledige RI&E uitvoeren we helpen u met de volledige RI&E van A tot Z en verder.
Het toetsen van de RI&E door een kerndeskundige (BIF-geregistreerd bedrijfsarts, gecertificeerde arbeidshygiënst, arbeids- of organisatiedeskundige of veiligheidskundige) die het plan van aanpak toetst. De verplichting van toetsing van de RI&E is vastgelegd in artikel 14 van de Arbowet
Borging van de invulling van de actiepunten uit het plan van aanpak. Dit doen we door alle bevindingen en actiepunten te digitaliseren en op jouw wens je te ondersteunen en adviseren in de uitvoering.

De levering van een meldingen app voorzien van de AI 61 structuur. De app levert een belangrijke bijdrage in aan het dynamisch houden van de RI&E.

Zorg, onderwijs, overheid of industrie. Onze aanpak is op iedere branche van toepasbaar.

Klik op deze link als je benieuwd bent naar de mogelijkheden!

Sectoren

Kenmerkend voor de organisaties die onze toepassingen gebruiken is de ambitie om veiligheid, gezondheid en continuïteit doelmatig te beheersen en te verbeteren. Door de modulaire opbouw en schaalbaarheid geschikt voor ieder type organisatie en budget.